RZYMSKIE HITY: GRÓB PIEKARZA

W poprzednim poście zaprezentowałam murale jakie można napotkać idąc koło dworca Termini wzdłuż via Giovanni Giolitti [klik]. My poszliśmy dalej [można też podjechać tramwajem], aż do Piazza di Porta Maggiore.

Po drodze można jeszcze zerknąć na spore ruiny, które robią wrażenie rozmiarami- ich wysokość dochodzi do 33 m, a średnica kopuły wynosi ok. 24 metrów. Są to pozostałości nimfeum czyli dekoracyjnego ujścia akweduktu budowanego często w postaci bogato zdobionych fontann i kaskad. Powszechnie i błędnie są nazywane świątynią Minerwy czyli Tempio di Minerva Medica. Główny budynek datuje się na IV w.n.e, a 4 mniejsze wokół niego są późniejszymi dodatkami. Wielkim zaskoczeniem jest fakt, że nie ma o owej budowli żadnej wzmianki w źródłach starożytnych- oczywiście mogły zaginąć, choć może być też tak, że nie dopasowano tekstu do znalezionych ruin. Nimfeum musiało być zachowane w świetnym stanie przez całe średniowiecze, bo kopuła zawaliła się dopiero w 1828 roku!

Nimfeum musiało robić wrażenie!

Teraz zarasta, niszczeje i nie wygląda na chronione.  

Sama Porta Maggiore miała za zadanie połączenie dwóch akweduktów i została wybudowana około roku 50n.e. za panowania cesarza Klaudiusza. Na niej położono rurociągi z wodą. W III w cesarz Aureliusz włączył Portę w powstający mur miejski. Przez 1400 lat miała dobudowane przez cesarza Honoriusza wieżyczki obronne, które usunął dopiero papież Grzegorz XVI w roku 1838.

Nas jednak interesowało coś innego niż Porta Maggiore czy nawet Mur Aureliusza. Tuż przy bramie [i przy przystankach tramwajowych!] stoi dziwna konstrukcja z kilkoma rzędami okrągłych otworów. Jest to jeden z najoryginalniejszych, największych i najlepiej zachowanych grobowców obywateli w Rzymie! Pochowano w nim piekarza Eurysacesa wraz z żoną Atistią, a wybudowano go około 50-20 r.p.n.e. Prawdopodobnie był on wyzwoleńcem, czyli byłym niewolnikiem, który po zdobyciu wolności został piekarzem i dorobił się olbrzymiego majątku, o czym świadczy chociażby rozmiar grobowca oraz miejsce jego postawienia. Znajdował się on na skrzyżowaniu dwóch dróg Via Praenestina i Via Labicana, tuż przed wjazdem do Rzymu. Nietypowy kształt grobu jest tłumaczony jako … występek parweniusza, który wprawdzie dorobił się pieniędzy, ale brakowało mu smaku właściwego starym rodom :-)

Być może owe otwory pokazują dokładną wielkość jednej jednostki zboża, co pasuje do piekarza i wpisuje się w resztę ozdób na grobowcu. Fryzy pokazują poszczególne etapy produkcji chleba- począwszy od mielenia ziarna w żarnach napędzanych siłą osiołków aż po formowanie i wypiek bochenków, a nawet sprzedaż gotowego pieczywa.

Ruchliwy plac, Porta Maggiore, a w głębi, za bramą, już widać Tomba del Fornaio. 

 Porta Maggiore w pełnej okazałości. 

Porta Maggiore po drugiej stronie.

Grób z jednej strony jest zarośnięty

Jeden z łuków Porta Maggiore. 

Grobowiec w najlepszym ujęciu. 

Na końcu inskrypcji widać część imienia Eurysacesa. 

Wyrabianie i pieczenie chleba. 

 Żarna z osiołkiem i sprzedaż pieczywa. 

Zbliżenie na fryz. 

Miejsce jest dość zapuszczone, zarośnięte, a tuż przy grobowcu wśród zielska walają się śmieci. Jest także ruchliwa arteria oraz przystanki tramwajowe. Niestety miejscowi albo nie zdają sobie sprawy z wartości zabytku takiej klasy albo ich to nie interesuje, bo okoliczne zarośla są ewidentnie używane jako toaleta…. Byliśmy jedynymi osobami, które fotografowały Tomba del Fornaio i chyba jest to nieczęsty widok, bo wzbudziliśmy spore zainteresowanie :-) Dla fascynatów/ek starożytnego Rzymu to must see.